اکچویتور (Actuator) در لغت به معنای عملگر است و میتوان گفت آخرین تجهیز یک کنترلر است که دستور کنترلی را به اجرا در میآورد. در واقع یک دستور برقی را با استفاده از یک منبع تغذیه به یک عمل مکانیکی تبدیل میکند. این عمل مکانیکی باید ویژگی هایی داشته باشد: به اندازه کافی سریع باشد، دقیق باشد و حداقل انرژی ممکن را لازم داشته باشد. خرید اکچویتور
Actuator دستورات کنترلی را با کنترل پارامتر اندازه گیری شده اجرا می کند اما اکچویتور چیست؟ در واقع اکچویتور ها عملگران سیستم ما هستند. در بلوک دیاگرام زیر جایگاه اکچویتور ها را در یک سیستم کنترلی می بینیم. اکچویتور ها را می توان واسط بین سیستم و محیط پیرامون دانست. فروش اکچویتور
پرکاربردترین موارد مصرف اکچویتورها در باز و بسته کردن شیرها است. معمولا از اکچیوتور در مواردی که از لحاظ ایمنی نیاز به قطع سریع جریان است، گشتاور زیادی مورد نیاز است، لزوم دسترسی به شیر از راه دور است و یا دسترسی سریع مورد نیاز است، استفاده میشود.
این اکچویتورها بسته به نوع منبع انرژی و حرکتی که ایجاد میکنند به دستههای: الکتریکی، هیدرولیکی، پنوماتیکی با حرکت خطی و دورانی تقسیم میشوند.


انواع اکچویتور بر حسب نوع حرکت
عملگرها بر حسب نوع حرکتی که دارند و نیرویی که به استم شیر منتقل میکنند دارای انواع خطی و چرخشی میباشند که در ادامه به توضیح هریک خواهیم پرداخت:
اکچویتور خطی (Linear):
این Actuator ها حرکتی خطی ایجاد میکنند و نیروی اعمالی به Actuator توسط یک حرکت خطی به شیر منتقل میگردد.
اکچویتورهای خطی بیشتر در شیر های کنترلی (گلوب ولو، شیر دیافراگمی) که اکچویتور آنها بصورت دیافراگمی میباشد کاربرد دارد.
نیروی اعمالی به صفحه دیافراگم باعث پایین و بالا رفتن صفحه دیافراگم می شود و این مقدار توسط یک میله که به استم ولو کوپل است به ولو منتقل میگردد و باعث تغییر وضعیت آن میشود.
اکچویتور خطی
اکچویتور چرخشی یا دورانی (Rotary):
حرکت این Actuatorها به صورت دورانی یا چرخشی (روتاری) می باشد.
این اکچویتورهای پنیوماتیکی ساختمان ساده ای دارند، به طور خلاصه یک شفت دندانه دار که باید به شیر وصل شود در وسط قرار دارد و دو پیستون در دو طرف آن قرار گرفته اند که با دندانه ای به شفت متصل هستند.
دو محفظه جدا از هم در یک اکچویتور وجود دارد که ناحیه درونی، بین دو پیستون و ناحیه خارجی، بین هر پیستون و دیواره قراردارد و کاملا از هم ایزوله هستند.
سیال محرک (هوا فشرده) با پر و خالی شدن در این دو ناحیه باعث به حرکت درآمدن پیستون میشود و پیستون نیز با استفاده از دنده هایی که آن را به شفت متصل کرده، گشتاور لازم برای چرخاندن شیر را تامین میکنند و شیر باز و بسته میشود.